Historia obsydianu sięga kilku tysięcy lat wstecz. Obsydian służył kiedyś do wyrobu ostrych narzędzi oraz broni. Podobnie jak krzemień doskonale nadaje się do tego celu ze względu na łatwość obróbki. Poprzez szlifowanie uzyskuje się bardzo ostre krawędzie, idealne do cięcia i krojenia. Później w starożytności wykorzystywano ten minerał również do wytwarzania artystycznych figurek, biżuterii i luster. Rdzenni mieszkańcy Ameryki do dzisiaj cenią obsydian jako kamień uzdrawiający i ozdobny. Dawne głównie użytkowe zastosowanie obsydianu – narzędzia i broń – zostało dzisiaj zastąpione przez wyrób ozdób i biżuterii.
Jedna z najstarszych pisanych wzmianek o obsydianie jest autorstwa rzymskiego uczonego Pliniusza (lata 23-79 naszej ery). W swoim dziele „De naturalis historia” opisuje on czarny, szklisty kamień o częściowej przejrzystości: „quem in Aethiopia invenit Obsidius, nigerrimi coloris, aliquando et translucidi“, co znaczy mniej więcej: „który Obsidius znalazł w Etiopii, o bardzo czarnym kolorze, czasem również prześwitującym”. W ten sposób Pliniusz wskazał zarazem ojca chrzestnego minerału, a mianowicie Rzymianina o imieniu Obsidus, który przywiózł kamień z Etiopii.
Właściwości obsydianu
Obsydian jest kwaśnym minerałem, złożonym prawie wyłącznie ze szkliwa wulkanicznego, które powstaje w wyniku natychmiastowego stygnięcia lawy. Masa skałotwórcza w tym przypadku nie krystalizuje, ale tworzy stałą, szklistą strukturę. Ten kamień szlachetny jest przeważnie czarny, ale może zawierać też domieszki tworzące inne kolory, a także wtrącenia skalenia i kwarcu.
Struktura obsydianu jest zwarta i amorficzna, to znaczy nie posiada uporządkowania właściwego dla kryształów. Z tego powodu niemiecki mineralog Dietrich Ludwig Karsten (1768 - 1810) nazwał swego czasu obsydian „szkłem lawowym”. Ten amorficzny kamień zmienia jednak z biegiem czasu strukturę, tworząc najpierw promieniste kryształy - sferolity, które przypominają białe płatki śniegu (obsydian śnieżny).
Postępującą krystalizację obsydianu, a tym samym starzenie się kamienia, można rozpoznać po wspomnianych sferolitach, które mają formę białych, nieregularnych plamek, widocznych na powierzchni obsydianu.
Połysk obsydianu jest szklisty, a twardość w skali Mohsa wynosi 5 do 5,5 i stawia obsydian w szeregu minerałów średnio twardych. Przełom kamienia jest muszelkowy i bardzo ostrokrawędzisty. Gęstość minerału wynosi 2,33 – 2,43 g/cm3. Większa przezroczystość występuje na krawędziach kamienia.
Powstawanie obsydianu jest zawsze związane z wulkanami. Z tego powodu szkło wulkaniczne występuje na obszarach wulkanicznych zarówno na powierzchni ziemi, jak i pod morskim dnem. Liczne miejsca wydobycia obsydianu odkryto między innymi w Turcji, Indonezji, Japonii, USA, Nowej Zelandii, Grecji i Rosji.
Kolor obsydianu
Kolor obsydianu jest przede wszystkim czarny, przy czym mineralog Joseph Zappe opisuje go szczegółowo w następujący sposób: „zwykle aksamitnie czarny, czasem częściowo szarawoczarny, popielatoszary do goździkowego brązu”. Oprócz tego obsydian bywa też ciemnozielony, ciemnobrązowy, złotobrązowy, srebrzyście szary albo w odcieniach czerwonawych. Flamandzki botanik, chemik i mineralog Anselmus de Boodt (1550 – 1623) porównuje obsydian w swoim dziele „Gemmarum et Lapidum” do czarnego marmuru.
- Ciemny kolor obsydianu powodują takie minerały jak hematyt i magnetyt, które można w nim stwierdzić. Rysa, czyli kolor zarysowania minerałem płytki porcelanowej, jest w przypadku obsydianu biały do jasnożółtego.
- Oprócz formy czarnego wulkanicznego szkła istnieją też rozmaite odmiany obsydianu, które posiadają dodatkowe właściwości:
- Obsydian tęczowy – ten iryzujący kamień wnosi w życie radość i miłość. Nazywany jest kamieniem radości życia, ponieważ wspomaga poczucie wewnętrznego zadowolenia.
- Obsydian śnieżny – białe plamki w czarnej masie kamienia dają szczególny efekt, występuje w różnych odmianach kolorów.
- Obsydian „łzy Apacza” – czerń z brązem, fiolet albo zieleń, kamień czysty albo przydymiony. Ten minerał posiada muszelkowe wzory, a powstał według legendy z łez Indian opłakujących swoich wojowników poległych w walce z białymi najeźdźcami.
- Obsydian złoty – złoty odblask w czarnym kamieniu, wywołany przez drobne pęcherzyki gazowe. Jego energia pomaga odzyskać wewnętrzną równowagę.
- Obsydian srebrny – ten kamień połyskuje srebrzyście, wykazuje iryzację i przekazuje swoją energię do wnętrza.
- Obsydian mahoniowy – kombinacja czerwonego brązu i czerni przekazuje moc, stymuluje duszę i ciało, łatwiej znikają napięcia i blokady.
- Obsydian niebiesko-zielony – łączy właściwości obsydianu niebieskiego i zielonego, wspomaga przekazywanie energii oraz tworzy optymalną równowagę między duszą i ciałem.
- Obsydian stalowoniebieski – czarny kamień z iryzującym blaskiem, wzmacnia intuicję i zdolność percepcji
Znaczenie i zastosowanie obsydianu
Ze względu na zwartą budowę kamienia oraz ostre krawędzie przełomu obrabianego obsydianu, był on od najdawniejszych czasów wykorzystywany do wyrobu narzędzi tnących oraz broni. Obecnie czarnym kamieniem zajmują się głównie artyści tworzący małe dzieła sztuki oraz jubilerzy do wyrobu biżuterii.
Przy obróbce obsydianu w formie ozdób jubilerskich stosuje się różne szlify fasetkowe. Czarny minerał nieprzejrzysty, z rysunkiem płatków śniegu, otrzymuje przede wszystkim szlif gładki – kaboszonowy owalny albo okrągły, w formie kropli albo lekko kanciasty.
Chociaż brak jest dotąd badań klinicznych, które potwierdzałyby jego lecznicze właściwości, obsydian jest popularnym kamieniem, który ma zapewniać zdrowie fizyczne i duchowe.
Wpływ obsydianu na psychikę człowieka
Czarny obsydian jest uważany za najgłębsze zwierciadło duszy, które przenosi do świadomości wszystko, co zostało wyparte do podświadomości. Mogą to być lęki i traumatyczne przeżycia, ale też zdolności twórcze. Wykorzystując właściwości obsydianu w tych obszarach należy być przygotowanym na przetworzenie negatywnych doświadczeń i przyjęcie zmian. Przejawem działania obsydianu na psychikę jest:
- łagodzenie stanów leku, traum, szoku;
- wydobywanie tego, co zostało wyparte do podświadomości;
- wspieranie percepcji i zdolności duchowych;
- przynoszenie wewnętrznego spokoju i jasności umysłu;
- wzmacnianie energii, usuwanie blokad, ochrona przed złą energią.
Wpływ obsydianu na ciało człowieka
Na poziomie fizycznym obsydian jako kamień leczniczy rozwija swoje działanie rozgrzewające. Jeśli ktoś mając niskie ciśnienie narzeka ciągle przykładowo na zimne stopy i dłonie, szkło wulkaniczne może być jego doskonałym towarzyszem. Obsydian pomaga też przy bólach pleców, poprawia ukrwienie, pomaga leczyć rany i łagodzi stany zapalne mięśni. Podobno wisiorek z oszlifowanym obsydianem śnieżnym pomaga na kaca po alkoholowej imprezie.
Obsydian i znaki zodiaku
Czarny kamień jest ważnym kamieniem głównym dla Skorpiona i Strzelca. Dla Skorpiona pomaga zmienić przestarzałe struktury, a Strzelca chroni przed negatywną energią i pomaga osiągać własne cele.
Obsydian jest też ważnym kamieniem pomocniczym dla znaków zodiaku Koziorożca i Wagi. Koziorożcowi dodaje determinacji i stabilności, a Wadze pomaga zrozumieć niespełnione pragnienia i rozwiązać ich blokady.
