Prowincja Guizhou – czas zatrzymał się w Państwie Środka

Leżąca w południowo-zachodnich Chinach prowincja Guizhou ma kolor zieleni i turkusu. Na jej niezwykły charakter składa się woda rzek i wodospadów, niezliczona liczba wzgórz w krasowym krajobrazie, mnóstwo zieleni lasów i bambusowych zarośli oraz bogactwo kulturowe rozmaitych mniejszości etnicznych. Prowincja Guizhou (po polsku nazywana też Kuejczou) graniczy z Syczuanem, Chongqing, Yunnanem, Guangxi i Hunanem. Stolicą prowincji jest prawie pięciomilionowe miasto Guiyang.

Trudno dostępną kiedyś i ubogą prowincję dobrze opisuje stare chińskie porzekadło ludowe: „W Guizhou nie ma trzech stóp płaskiej ziemi, nie ma trzech dni bez deszczu i nie ma człowieka z trzema yuanami w kieszeni”. Chociaż prowincja nie ma dostępu do morza, to z nawiązką wyrównuje sobie ten brak przyjemnym, łagodnym, górskim klimatem. Zachwycające widoki przypominają stare chińskie akwarele. Najczęściej ogląda się Chiny prezentujące cywilizację powstałą w dolinach rzek Żółtej i Jangcy, ale jest to obraz jedynie fragmentu całego kraju.

Współczesne Chiny wyobrażamy sobie jako przepełnione metropolie i pełne smogu regiony przemysłowe. W tym sensie prowincja Guizhou jest zupełnie nietypowa – ze środowiskiem naturalnym wszystko jest w niej w porządku, nie ma tłumów ludzi ani smogu, śpiewają ptaki – dla większej części Chin jest to prawdziwa egzotyka. Sami Chińczycy jadą tam zobaczyć Państwo Środka, jakie wydawałoby się, zostało zachowane jedynie w legendach.

Klimat i historia prowincji Guizhou

Położona w górskiej kotlinie prowincja ma klimat subtropikalno-wilgotny z mało wyraźnymi granicami pór roku. Przeciętna temperatura roczna wynosi +15°C, a przeciętny poziom opadów waha się od 900 mm do 1500 mm. W Guizhou około 220 dni w roku jest pochmurnych, co stanowi rekord w skali kraju i nic dziwnego, że nazwa stołecznego miasta prowincji brzmi Guiyang, czyli „Drogocenny Promień Słońca”.

Jak na chińską historię, prowincja Guizhou trafiła pod panowanie chińskie stosunkowo niedawno, bo „zaledwie” przed 2000 lat. Chińczycy Han przywędrowali początkowo do zachodniej części dzisiejszej prowincji, a z czasem osiedlili się na całym obszarze. Osobliwością tej prowincji jest obecność 17 różnych mniejszości etnicznych, spośród których 14 może być określanych jako autochtoniczne. Nawiasem mówiąc, w Chinach zamieszkuje 55 uznanych oficjalnie mniejszości etnicznych. Tak więc w Guizhou można spotkać Bouyei, Miao i Dong, ale też Bai, Gelao, Maonan, Mulam, Qiang, She, Sui, Tujia, Yao, Yi i Zhuang oraz przybyłych później Hui, Mandżurów i Mongołów. Mniejszości stanowią ok. 37% ludności prowincji, a pozostałe 63% Hanowie, czyli etniczni Chińczycy.

Kultura i atrakcje

Mniej i bardziej liczne narody zamieszkujące prowincję Guizhou należą do najbardziej utalentowanych artystycznie i muzycznie w Chinach. Długą historię i bogatą kulturę mają tutaj również Hanowie. Każdy naród kultywuje swoje tradycje i zwyczaje; każdy opiewa w pieśniach i legendach swoich bohaterów. Bogato rozwinięta jest sztuka ludowa.

Wszystkie mniejszości etniczne mają rozwiniętą sztukę hafciarstwa i wycinanek. Bouyei i Gelao znani są ze swoich zdobień techniką batik. Batik (mbatik = „pisać woskiem”) jest pochodzącą z Indonezji sztuką zdobienia tkanin. Wzory naniesione są na jedwab, len albo bawełnę roztopionym woskiem. Po zanurzeniu tkaniny w farbie, zabarwieniu ulegają tylko miejsca, na których nie ma wosku. Wielokrotne powtarzanie tych operacji pozwala na uzyskanie interesujących efektów. Miao i Bouyei tworzą skomplikowane, barwne hafty krzyżykowe. Miao zaś słyną ze swoich ciężkich ozdób ze srebra.

Mniejszość etniczna Miao

Mniejszość etniczna Miao liczy w Chinach ok. 10 mln ludzi, a w prowincji Guizhou stanowi 12% ludności. Poza Chinami Miao, nazywani H’Mong albo Meo, żyją m.in. w Wietnamie, Laosie i Tajlandii. Etniczne korzenie tego narodu sięgają ponad 4000 lat. Spychani przez ekspansję Hanów, przodkowie dzisiejszych Miao przesuwali się coraz bardziej w niegościnne górskie regiony na południu. Liczne powstania Miao, mające na celu uzyskanie niepodległości, były tłumione przez Chińczyków i dopiero po utworzeniu ChRL uzyskali oni równą pozycję w społeczeństwie.

Miao dzielą się na około 100 różnych podgrup, które różnią się zewnętrznie przede wszystkim tradycyjnym ubiorem i ozdobami. Na specjalne ceremonialne okazje kobiety Miao ubierają długie kolorowe stroje, a do tego bardzo misterne nakrycia głowy i ciężkie ozdoby ze srebra. Istnieją na przykład podgrupy etniczne Czarnych, Białych, Zielonych, Czerwonych i Kwiatowych Miao – zgodnie z dominującym kolorem stroju.

Srebrne ozdoby są wykonane ręcznie na bardzo wysokim poziomie i należą do tradycyjnych wyrobów rzemieślniczych Miao. W zależności od regionu ich kostiumy mogą mieć różny wygląd i ważą do 20 kg. Ilość srebrnej biżuterii noszonej albo posiadanej przez kobietę Miao świadczy o jej pozycji społecznej.

Najbardziej chyba wyrazistą podgrupą są Long Horn Miao z Guizhou i Hunan. Do ich tradycyjnego, uroczystego stroju należy ogromne nakrycie głowy ze srebra, przypominające rogi wodnego bawołu. Również srebrne kolczyki są tak ciężkie, że starsze kobiety mają często zdeformowane małżowiny uszne.

Atrakcje turystyczne prowincji Guizhou

Posąg bogini Yang-Asha – wyższy od Statui Wolności

W 2017 roku ukończono budowę ogromnego posągu bogini Yang-Asha – mitologicznej pramatki narodu Miao. Posąg przedstawia piękną kobietę z pogodnym wyrazem twarzy, ubraną w tradycyjny strój Miao z kultowym srebrnym nakryciem głowy.

Od stóp do wierzchołka jej rogatego nakrycia głowy mierzy ona 66 m. Stoi na podstawie o wysokości 22 m, co łącznie daje 88 m. Yang-Asha jest o 20 m wyższa od Statui Wolności z pochodnią w ręce, chociaż ta stoi na znacznie mocniejszej podstawie.

Zgodnie z miejscową legendą, Yang-Asha była niezwykłej urody kobietą, którą ciemne chmury zmusiły wyjąć za mąż za Słońce. Po pewnym czasie porzuciła jednak męża, zakochawszy się w bracie Słońca, Księżycu. Musiała walczyć, aby pozostać ze swoim ukochanym.

W czasach Mao, jak można się było spodziewać, historia Yang-Asha zmieniła się w opowieść o walce klasowej: dziewczyna uciekła od męża-obszarnika do bohaterskiego prostego robotnika. Obecnie chińskie media państwowe przemilczają małżeńską niewierność Yang-Asha i ekonomiczną nierówność, opisując ją jako piękną kobietę walczącą o swoją miłość.

Wodospad Huangguoshu – największy w Azji

W centrum parku o powierzchni 115 km2 pełnej krasowych formacji skalnych znajduje się wodospad o szerokości 101 m i wysokości prawie 78 m. Pozostałe 18 mniejszych wodospadów położonych w różnych miejscach okolicy tworzy całą rodzinę. Jest to nie tylko największy wodospad w Chinach, ale też w całej Azji. Za wodospadem znajduje się system jaskiń, dlatego można go podziwiać również od tyłu zza szumiącej kurtyny.

Jaskinia króla-smoka

Niedaleko wodospadu Huangguoshu rozpościera się nieprawdopodobna pod względem wielkości i piękna jaskinia króla-smoka. Jest to jedna z najpiękniejszych i najstarszych jaskiń w Chinach, a zarazem najczęściej odwiedzanym miejscem w prowincji. Zajmuje powierzchnię ponad 60 km² i tworzy kompleks z niewielkim jeziorem i kamiennym lasem. Jest w niej chłodno latem, podczas największych upałów temperatura nie rośnie nigdy powyżej 22°C, a zimą w najchłodniejszej porze jest ciągle jeszcze 4-5°C.

Xijiang – duża wieś Miao

Dla każdego kto interesuje się historią i kulturą narodów Chin, ta wieś jest prawdziwym znaleziskiem. Na obu zboczach wzgórza drewniane domy schodzą rzędami na dół. Rzeka Baishui płynie przez wieś i dzieli ją na dwie części. Patrząc z dołu, z poziomu rzeki, widać potężne ściany domów. Centralny plac we wsi jest używany do występów folklorystycznych Miao. Nocą świecą domy na obu zboczach i oświetlone mosty.

Kanion rzeki Maling

Rozległy obszar z wielkim uskokiem skalnym sięgającym 280 m głębokości. Wyjątkowo malowniczy obraz nawet jak na prowincję Guizhou: burzliwe strumienie, cała sieć wodospadów, jaskiń i gór. Średnia temperatura wynosi tutaj 15-18°C, więc nawet latem nie jest zbyt gorąco.

Las Tysiąca Wierzchołków - Wanfenglin

Oprócz kanionu i wodospadów znajduje się niezwykle atrakcyjny teren górski nazywany Lasem Tysiąca Wierzchołków. Ogromny obszar ok. 2000 km² jest pokryty pięknymi górami, wyróżniającymi się różnorodnością i liczbą wierzchołków. Mieszkają tu przedstawiciele narodu Bouyei, zajmujący się rolnictwem.