K’long Put – instrument muzyczny bogini Matki Ryżu

Tradycyjna muzyka Wietnamu posiada długą historię rozwoju. W ciągu tysiącleci stworzono w tamtym regionie wiele unikatowych instrumentów i stylów muzycznych: melodie taneczne i wokalne, muzykę kameralną, kompozycje teatralne i rytualne, ludowe pieśni różnych grup etnicznych. Muzyka służy do wyrażania najsubtelniejszych uczuć, przynosi natchnienie w pracy i walce, pomaga wychować dzieci w duchu tradycji, nawiązuje więź z otaczającym światem.

Jednym z tradycyjnych, bardzo starych instrumentów muzycznych Wietnamu jest K’long put. Należy on do instrumentów dętych drewnianych, a grają na nim różne grupy etniczne zamieszkujące Wyżynę Centralną. Przedstawiciele narodu Gia Rai nazywają go „Đinh put”, dla Ba Na jest to „Đinh pơl”, ale ogólnie – w kraju i za granicą – przyjęła się nazwa K’lông pút.

Instrument K’long put składa się z szeregu (dwóch do dwunastu) bambusowych rur. Każdy odcinek bambusa ma długość od 60 cm do 200 cm i średnicę od 5 cm do 8 cm. Otwory w rurach mogą otwarte zarówno z jednej strony, jak i z obu. K’long put jest przeznaczony do gry dla kobiet. Pochylona nad ustawionymi poziomo bambusami artystka klaszcze w dłonie w odległości około 10 cm od instrumentu, aby wydobyć z niego dźwięk. Wynika z tego, że podczas gry na K’long put nie zachodzi potrzeba bezpośredniego kontaktu muzyka z instrumentem.

Każda bambusowa rura wydaje zwykle tylko jeden ton. Muzycy z niektórych grup etnicznych wykorzystują jednak drugą rękę, aby zablokować jeden wylot rury i w ten sposób wydobyć różne dźwięki. Dzięki takiej technice rury K’long put mogą wydawać dźwięki w czterech albo pięciu tonach. Istnieje również możliwość gry na K’long put jednocześnie przez dwie kobiety, co znacznie wzbogaca brzmienie tego instrumentu.

Zgodnie z legendą, instrument K’long put jest miejscem przebywania bogini Matki Ryżu, dlatego też jest on ściśle związany z rolniczą działalnością mieszkańców Wyżyny. Grają na K’long put wyłącznie kobiety, zarówno na polach ryżowych, jak i podczas różnych wiejskich uroczystości – okazją może być na przykład święto nowego ryżu, zamykanie spichlerza, powitanie Nowego Roku i inne lokalne wydarzenia.

Kiedy kobiety grają na K’long put podczas sadzenia ryżu na polach, wówczas Matka Ryżu pojawia się tam i pomaga sadzonkom szybko rosnąć. Kiedy zaś muzyka rozbrzmiewa ostatniego dnia zbiorów zboża, bogini przybywa, aby całą zimę spędzić w spichlerzu, a potem, w następnym sezonie, iść w pole razem z pomyślnie przechowanymi ziarnami.

Ten niezwykły instrument muzyczny pełnił kiedyś prawdopodobnie podwójną rolę: bambusowe rury napełniano ziarnem ryżu, aby przechować go do siewu, a po opróżnieniu wykorzystywano do grania melodii.