Pierwszy szczegółowy opis minerału „tygrysie oko” jest autorstwa Martina Heinricha Klaproth’a (1743-1817). W swoich zapiskach zatytułowanych „Chemiczne badanie kwarcu włóknistego z Przylądka Dobrej Nadziei” przedstawił ten niemiecki chemik i mineralog w 1811 roku analizę chemiczną i określenie właściwości „przylądkowej skamieliny”. W owym czasie pojęcie skamieliny odnosiło się do wszystkich materiałów kopalnych, zarówno minerałów, jak i części roślinnych w znaczeniu skamieniałości.
Nazwa tygrysie oko pojawiła się dopiero później i ma odniesienie do szczególnego efektu optycznego, prezentowanego zwłaszcza przez kamienie oszlifowane. Ten optyczny efekt polega na pojawianiu się na powierzchni kamienia wąskiej smugi światła, przypominającej źrenicę kociego oka. Wykazuje go wiele minerałów zawierających różne wtrącenia oraz tworzących włókniste skupienia. Światło odbija się i rozprasza na równoległych włókienkach lub igiełkowych wtrąceniach.
Tygrysie oko jest często spotykanym minerałem. Jego złoża znajdują się w wielu częściach świata, najważniejsze znaleziska znane są w Australii, Kanadzie, Afryce Południowej, Chinach, Indiach, Ukrainie i USA. Swoim niezwykłym, intensywnym zabarwieniem kamień przypomina zachód słońca.
Właściwości tygrysiego oka
Tygrysie oko jest kwarcem o wzorze chemicznym SiO2, a właściwie jego drobnowłóknistą odmianą. Krystalizuje w układzie trygonalnym, bez tworzenia przezroczystych kryształów jak kryształ górski, ametyst albo cytryn. Minerał występuje raczej w postaci grubego kruszywa.
W skali Mohsa tygrysie oko wykazuje twardość 6,5 do 7, a jego gęstość wynosi 2,64 do 2,71 g/cm3.
Kolor tygrysiego oka
Martin Heinrich Klaproth opisywał kolor tygrysiego oka w 1811 roku jako „jasnobrązowy ze zmiennymi odcieniami”. Oprócz charakterystycznego efektu optycznego kociej źrenicy, najbardziej charakterystyczną cechą tego kamienia jest pasmowa, złocistożółta, bursztynowa do złotobrązowej barwa, przy czym związkiem barwiącym odmianę kwarcu jest tlenek żelaza.
Czasem w handlu oferowane są czerwone tygrysie oczy z odcieniem koloru miedzi. Te czerwone kamienie nie są jednak żadną odmianą tygrysiego oka, a jedynie wynikiem zmiany koloru na skutek podgrzewania. To znaczy ostrożne wyżarzanie zmienia pierwotną barwę złotobrązową w miedzianoczerwoną. Jeśli minerał zanurzy się dodatkowo w alkoholu, kolor zmieni się jeszcze bardziej i tygrysie oko będzie fioletowe.
Po gotowaniu w kwaśnym roztworze tygrysie oko traci swoją złotobrązową barwę i staje się szare. W tym stanie jest oferowane na rynku jako kwarc kocie oko. Tygrysie oko jest nieprzezroczyste, a jego przełom jest muszlowy i włóknisty, połysk natomiast szklisty lub jedwabisty.
Znaczenie i zastosowanie tygrysiego oka
Minerał jest wykorzystywany przede wszystkim do wyrobu biżuterii oraz ozdób. Zastosowanie znajduje tutaj szczególnie szlif kaboszonowy (gładki), który podkreśla kolor i efekt optyczny. Poza tym tygrysie oko jest sprzedawane jako kamień leczniczy. W dawnych czasach stosowano ten kamień jako ochronę przed „złym spojrzeniem”. W starożytnym Egipcie wykonywano z minerału święte figurki, przedstawiające boską moc. Taka figurka służyła jako talizman i miała właścicielowi dawać możliwość zobaczenia wszystkiego, łącznie z tym, co dzieje się za zamkniętymi drzwiami.
Kamień uzdrawiający nie powinien być noszony na ciele dłużej niż cztery tygodnie; mógłby zakłócać przepływ energii. Używając oka tygrysa podczas medytacji, należy wybierać tylko odmiany niezabarwione. Kamienie zabarwione albo chemicznie obrobione nie wykazują mocy pierwotnego minerału w pełnym zakresie.
Do przygotowania wody o leczniczym działaniu z kamienia szlachetnego ten minerał się nie nadaje, ponieważ zawiera szkodliwe składniki.
Tygrysie oko jest uważane za jeden z najważniejszych i najczęściej stosowanych kamieni leczniczych. Mówi się, że ten kamień dodaje odwagi i optymizmu. Chroni człowieka, który go nosi i zapewnia mu bezpieczeństwo. Jest minerałem który poprawia wzrok i wyostrza obraz zarówno dosłownie, jak i w przenośni. Ponadto tygrysie oko ma dobroczynny wpływ na bóle stawów, pleców i reumatyczne, leczy również siniaki i zwichnięcia. Aby złagodzić dolegliwości, trzeba nosić kamień przy sobie i kłaść obok siebie podczas medytacji.
Tygrysie oko wpływa pozytywnie na umysł i pomaga wybrać właściwą drogę w przypadku niejasności bądź wątpliwości. Ta szczególna odmiana kwarcu zaprowadza porządek w chaosie. Umożliwia powrót do stanu równowagi i harmonii, chroni przed stresem, przeciążeniem i znużeniem pracą. Wzmacnia zdolność koncentracji, wyostrza umysł i pomaga odzyskać zdrową pewność siebie. Noszenie tygrysiego oka sprawia, że człowiek staje się bardziej optymistyczny i pewny siebie.
Tygrysie oko i znaki zodiaku
Tygrysie oko jest ważnym minerałem głównym dla znaku zodiaku Panny. Kamień szlachetny pomaga ludziom spod tego znaku w podejmowaniu decyzji w sposób niezależny i przełamuje przestarzałe schematy. Tygrysie oko jest również ważnym kamieniem wtórnym dla znaków zodiaku Bliźniąt i Lwa. Wzmacnia sprawność umysłową Bliźniąt, a Lwu pomaga rozpoznać słabości, pracować nad nimi, a także zapewnia większą elastyczność umysłową.
Największe tygrysie oko na świecie
Największe znane dotychczas tygrysie oko ma dwa metry długości i waży 150 kg. Kamień można obejrzeć w Muzeum Mineralogicznym Uniwersytetu w Bonn.
