Tradycyjna biżuteria nepalska jest wytwarzana ręcznie, będąc niezwykle ceniona przez kobiety z całego świata. Aby dowiedzieć się więcej o tradycyjnej nepalskiej produkcji biżuterii, ważne będzie zrozumienie historii kraju. Dlaczego? Otóż, pod wieloma względami tradycja wyrabiania biżuterii jest związana właśnie z Tybetem i jego dziejami.
Historia nepalskiej biżuterii
Duża część etnicznej biżuterii nepalskiej powstała, gdy Chińczycy przejęli Tybet w latach 50-tych XX wieku. Wielu ludzi uciekło wówczas do Nepalu, gdzie kontynuowano tybetańską tradycję tworzenia biżuterii. Tradycja wyrabiania orientalnej biżuterii Tybetu trwa do dziś, jednak z czasem połączyła się ze stylami i wzorami nepalskimi.
Starożytna historia biżuterii w Nepalu rozpoczęła się nieoficjalnie w V wieku, już po odkryciu różnych religii. Nepalczycy są podzieleni na różne klasy ludzi według ich rodzaju pracy – np. Bramini czy Vaisyowie. Ponieważ istnieją różne klas społeczne, wytwarzana była również biżuteria w przeróżnych stylach. Proces tworzenia biżuterii nepalskiej rozpoczęły głównie kobiety i dziewczęta. Wytwarzanie i noszenie etnicznej biżuterii zawsze było ważną częścią życia Nepalu i Tybetańczyków, ponieważ noszenie określonego stylu biżuterii jest bezpośrednio związane z duchowością życia w obu krajach.
Z czego robiona jest nepalska biżuteria?
Biżuteria w Nepalu jest w większości wykonywana z miedzi, srebra i złota, które zawierają w sobie wiele cennych i półszlachetnych kamieni. Kamienie owe pochodzą z różnych części kraju, a projekty biżuterii orientalnej zmieniają się w zależności od sezonu i popytu na nią. Biżuteria jest często wytwarzana i wyceniana z uwzględnieniem ilości zużytego do jej produkcji metalu. Każdy wykonany kolczyk czy naszyjnik ma również swoją określoną mantrę – kulturową bądź opartą na aktualnej modzie. A więc, każdy element biżuterii przekazuje jakąś wiadomość bezpośrednio, gdy się na niego spojrzy.
Istnieje powszechne przekonanie, że poszczególne elementy etnicznej biżuterii mają za zadanie chronić jej posiadacza. Zaś niektóre części składowe mają też swoje specjalne znaczenie. I tak, np. turkus to najczęściej używany kamienie do produkcji nepalskiej biżuterii. Turkus reprezentować ma… morze i niebo.
Wiele elementów nepalskiej biżuterii jest odzwierciedleniem starożytnych sanskryckich słów, jak np. symbol „Om” (najświętsza sylaba hinduizmu). Mówi się, że odzwierciedla ona dźwięk wytwarzany przez wszechświat, podczas… podróży przez przestrzeń. Dźwięk jest relaksujący i uważa się, że ma on moc uzdrawiania. Biżuterię z „Om” nosi się zatem po to, aby zachować harmonię z wszechświatem.
Gdzie dziś wytwarza się jeszcze biżuterię nepalską?
Biżuteria i rękodzieło Nepalu reprezentują głównie kulturę kraju niezależnie od tego, czy są używane jako akcesoria modowe, czy też na specjalne okazje. Starożytna biżuteria nepalska noszona w dalszym ciągu jest wyjątkowa, jeżeli chodzi o nowoczesną stylistykę.
W Nepalu znajdują się dziś dość duże grupy producentów, zwanych Sunarami. Grupy te poświęcają swoje życie tworzeniu tradycyjnej biżuterii, będąc ekspertami w dziedzinie tworzenia nowych wzorów. Są tak przyzwyczajeni do robienia orientalnej biżuterii, że nie chcą odwracać uwagi nawet na jeden dzień od swojej mozolnej pracy. Dlaczego tak jest? Otóż, wytwarzanie biżuterii nepalskiej trwa wśród Sunarów od pokoleń. Do starszych dołączając również dzieci, które ostatecznie przejmują rodzinny interes – niektóre z powodu chęci kontynuowania dzieła rodziców, a inne z powodu zarażenia się pasją do wytwarzania orientalnych klejnotów.
Sklepy jubilerskie można dziś znaleźć w prawie każdej części Nepalu, a już szczególnie w głównych dzielnicach turystycznych kraju – w tym stolicy Katmandu, która jest jednym z największych i najbardziej rozwiniętych miast w całym kraju. Większość producentów etnicznej biżuterii i salonów wystawowych znajduje się w głównych miastach Nepalu – nie tylko w Katmandu, ale też w Bhaktapur i Lalitpur. Lokalni twórcy koncentrują się na tworzeniu srebrnej biżuterii nepalskiej.
