Tajskie tańce – wspaniała forma sztuki królestwa Tajlandii

Tradycyjne tańce Tajlandii mają swoje korzenie w rdzennych, plemiennych kulturach, a wzbogacone zostały wpływami sąsiednich kultur – Indii, Birmy, Indonezji, Laosu, Kambodży. Chociaż tańce tajskie praktycznie w pełni zachowują podstawowe zasady azjatyckiego tańca ludowego, to jednak wyróżniają się spośród innych szczególną, pełną wdzięku choreografią.

Taniec stanowi nierozłączną część kultury Tajlandii na każdym poziomie. Dzięki królewskiemu patronatowi niektóre tańce zachowały się w swojej pierwotnej postaci przez wiele stuleci. Jednocześnie, ludzie żyjący na wsi stworzyli i kultywują po dziś dzień oryginalne formy tańca ludowego zwane ogólnie Rabam Phun Muang.

Kraj dzieli się na cztery główne regiony i każdy z nich posiada swój własny zbiór tańców ludowych wykorzystywanych podczas świątecznych ceremonii, dorocznych festiwali, czy też do celów rozrywkowych, przekazywaniu ulubionych historii z Ramajany i innych eposów. Ogólnie mówiąc, tańce z północnej części Tajlandii charakteryzują się ruchami, które podkreślają elegancję i płynność tancerzy, podczas gdy południowe i północno-wschodnie tańce są zwykle bardziej aktywne i często zawierają elementy humorystyczne. Choreografia ludowych tańców Tajlandii Centralnej odzwierciedla rolniczy obraz życia narodu na tym terenie.

Oto krótki przegląd tańców tajskich w podziale na regiony, z których każdy może pochwalić się szeroką gamą tanecznych stylów.:

Tańce Tajlandii Centralnej

• Si-Nuan - typowy taniec Tajlandii Centralnej. Cieszy się ogromną popularnością dzięki wspaniałej choreografii, która towarzyszy każdemu tanecznemu pas. Muzyka i wykonanie pokazują subtelność charakteru tajskich kobiet oraz uczucia młodego człowieka oczarowanego ich pięknem.
• Tot-Tung – Taniec Bębna. Bęben należy do typowych, tradycyjnych instrumentów muzycznych Tajlandii. Gra się na nim w całym kraju i to on prowadzi korowody taneczne podczas ludowych festiwali.
• Taniec Wiejski – Taniec Rolników. Współczesny taniec stworzony na zamówienie Ministerstwa Kultury Tajlandii. Tancerze odziani są w tradycyjne stroje chłopów pracujących na polach ryżowych, a taniec pokazuje ich pracę. Uprawa ryżu jest podstawą rolnictwa kraju. Spektakl rozpoczyna się sceną orki pola i siewu ziarna ryżowego. Aby mieć pewność, że zboże będzie dobrze rosło, rolnicy zbierają się, aby zanieść modlitwę do Mea Bhosop, bogini-opiekunki ryżu. Na zakończenie tanecznego przedstawienia, z pieśniami i tańcem odbywają się żniwa.
• Rabam Vichanee - Taniec Palmowych Wachlarzy. Taniec ludowy, który pierwotnie był wykonywany przez tancerki w pałacu królewskim tylko przed królem. W pełnych gracji ruchach przedstawiają one różnorodne zastosowanie tego szczególnego wachlarza. Wachlarz z palmowych liści był swego czasy używany wyłącznie w pałacu królewskim, w którego ogrodach hodowano ten wyjątkowy gatunek palmy.

Tańce Tajlandii Północno-Wschodniej

• Taniec Serng Kratip Khoa. Wykonywany jest podczas ludowych świąt. Słowo „serng” oznacza domowe naczynie, które tancerze wykorzystują w roli rekwizytu. W przypadku „serng kratip” artyści niosą tradycyjne kosze do ryżu, zwane właśnie „kratip”. Taniec przedstawia ruchy kobiet, niosących jedzenie mężczyznom pracującym na polach. Towarzyszy mu rytmiczna muzyka bębnów, talerzy, kastanietów, gongów.
• Taniec Forn Puh Thai. Ekspresyjny taniec z dawnych czasów, który powstał na obszarach zamieszkałych przez plemię Phu Thai. Dzisiaj jest on tańczony na rozpoczęcie różnych uroczystości szczególnie w takich miastach, jak Kalasin, Nong Khai i Sakorn Nakorn. Za kostiumy służą tancerzom wspaniałe czarno-czerwone stroje ludowe.
• Taniec Ram Lao Ga Top Mai – Taniec Bambusowy. Taniec pochodzący z regionu Mekongu, czyli północnego wschodu Tajlandii oraz Laosu. Tańczony jest wieczorami dla rozrywki po wykonanych pracach polowych. Kostiumy tancerzy, to stroje ludowe tajlandzko-laotańskie.
• Serng Krapo – Taniec z Kokosami. „Krapo” oznacza orzech kokosowy w północno-wschodnim dialekcie. Taniec przedstawia zachowanie młodych dziewcząt na wydaniu z prowincji Isaan. Tancerki trzymająw dłoniach dwie połówki orzecha, wykonując z nimi złożone układy choreograficzne – potrząsają nimi, podrzucają albo w nie stukają. Towarzyszą im dźwięki „pong lang”, pionowego ksylofonu.

Tańce Tajlandii Północnej

• Fon Sao Mai – Taniec Tkania Jedwabiu, charakterystyczny dla tego regionu. Wykonywany jest przez grupę tancerzy, przy czym ich ruchy są bardzo powolne, pełne wdzięku, niemal medytacyjne. Choreografia ilustruje tradycyjne zajęcie kobiet w północnym regionie – tkanie jedwabiu. Od wielu pokoleń produkcja jedwabiu stanowi tutaj oraz w sąsiednim Laosie jedną z głównych gałęzi przemysłu.
• Taniec z bębnami Nantha-Peri i Pu-Cha. Nantha Peri, to szczególny rozdaj bębna w północnej Tajlandii, który jest używany w dwóch celach: dla poniesienia ducha wojowników przed bitwą oraz podczas ceremonii religijnych dla oddania czci Buddzie. Z kolei bęben Pu-Cha jest instrumentem muzycznym kilku plemion zamieszkujących północne regiony: Tay Yai, Tai Lue i Tay Yan. Towarzyszy on między innymi Tańcowi Miecza oraz. Kai Lai.
• Taniec King Ka Lai. Wykonywany jest przez kobiety, a głównym akcentem są w nim gesty rąk oraz kroki tancerek ubranych w przepiękne, wachlarzowate kostiumy. Podobnie jak w wielu innych tajskich tańcach, na palcach tancerek widać długie, wygięte paznokcie, a na głowach – charakterystyczne, wysokie, złote nakrycia.
• Ram Choeng Thien – Taniec Świec. Typowy dla plemienia Thai Kheun, wykonywany jest na cześć Buddy. Taniec symbolizuje prośbę skierowaną do Buddy o spełnienie życzenia. Jeśli prośba będzie spełniona, świece będą się palić; jeśli prośba spotka się z odmową – świece zgasną.

Tańce Tajlandii Południowej

• Taniec Nora (znany też jako Menora). Dramaturgia oparta jest na treści eposu Manohra, który można znaleźć w starych, pisanych sanskrytem dziełach. Choreografia tańca zmienia się w zależności od regionu, ale ogólnie oparta jest na 12 tanecznych pozycjach i 17 krokach.
• Ram Kien Pral – zaawansowany poziom tańca Nora wykonywany zwykle w formie współzawodnictwa dwóch grup tancerzy. Kompozycja tańca, to ceremonialny rytuał, mający na celu zdyskredytowanie przeciwnika i podniesienie ducha członków własnej grupy. Posiada również określony sens religijny widoczny w stylu tańca.
• Ram Ronn Rae – Taniec Pracownic Kopalni. Ten taniec powstał na południu Tajlandii na granicy z Malezją. Zarówno muzyka, jak i kostiumy stanowią mieszankę tych dwóch regionów. Taneczne ruchy symbolizują pracę tajskich poszukiwaczy cyny. Podobnie jak poszukiwacze złota, wypłukują oni cynę z ziemi za pomocą specjalnych naczyń.
• Ram Sat Cha Tri – Taniec na cześć nauczyciela. Jest wykonywany przez uczniów klasycznej szkoły tańca przed gronem nauczycielskim, jako podziękowanie za ich naukę. Tancerze tańczą parami.