Najstarsza wzmianka o minerale o nazwie chalcedon znajduje się w zapiskach Pliniusza Starszego pod tytułem „Naturalis historia”. Nazwa chalcedon pochodzi od pierwszego potwierdzonego znaleziska kamienia w Kalchedonie (Chalkedonie), starożytnym mieście nad Bosforem. Bywa też nazywany kwarcynem, safirynem, jasponyksem albo błękitnym kamieniem księżycowym.
Chalcedon jest dosyć często spotykanym minerałem, między innymi w Czechach, Austrii, Grecji, Turcji, Rosji, Brazylii, Namibii, USA i na Madagaskarze.
Właściwości chalcedonu
Chalcedon jest odmianą krzemionki (SiO2) o włóknistej strukturze. Jak napisał w 1847 roku niemiecki mineralog Friedrich Hausmann, chalcedon jest „skrystalizowanym kwasem krzemowym”. Minerał jest przedstawicielem grupy kwarcowej, do której należą między innymi cytryn, agat, kryształ górski i kwarc różowy.
Chalcedon krystalizuje w systemie trygonalnym, kryształy są trapezoedryczne. Minerał występuje przeważnie w formie nacieków (stalaktyty), groniastej albo skorupowej, tworząc żyły i konkrecje.
Nie wykazuje łupliwości, przełam ma nierówny, muszlowy. W skali twardości Mohsa wykazuje 6,5 do 7,0. Gęstość chalcedonu wynosi 2,6 g/cm³. Połysk wykazuje szklisty do woskowego przy różnej przejrzystości.
Kolor chalcedonu
Kolor chalcedonu bywa biały, bezbarwny, niebieski do niebieskoszarego. Na skutek wewnętrznych zanieczyszczeń minerał może mieć też kolor żółty, zielony, brązowy albo czerwony. W 1802 roku opisywano chalcedon jako „najczęściej mlecznobiały, częściowo wchodzący w błękit nieba, ale też miodową żółć, czerwień karneolu albo przydymiony brąz onyksu”.
Barwa chalcedonu jest przy tym jedynie wyjątkowo jednorodna względnie równomiernie rozłożona. O wiele częściej prezentuje chalcedon prążkowany wygląd albo podobne do fal rysunki.
Znaczenie i zastosowanie chalcedonu
Chalcedon, odmiana kwarcu, znany był od niepamiętnych czasów i już epoce kamiennej służył ówczesnym myśliwym do wyrobu broni. W starożytności wyrabiano z niego biżuterię, ozdobne przedmioty i dzieła sztuki. Znajdował też zupełnie odmienne zastosowania. Podobno Demostenes, jeden z najwybitniejszych greckich mówców, ćwiczył głośną i wyraźną wymowę, wkładając do ust kamyki chalcedonu. W Tybecie widziano w chalcedonie czystość kwiatu lotosu, miał też chronić przed słabością i niezadowoleniem oraz kierować myśli ku najważniejszym sprawom.
Energia chalcedonu może być wykorzystana na różne sposoby. Z reguły chalcedon jest noszony na szyi, może to być na przykład forma kuli na łańcuszku. Również sznur korali z małych kamieni wykazuje dobre energetyczne działanie. Niektórzy wzmacniają moc codziennej medytacji, umieszczając przed sobą leczniczy kamień chalcedonu.
Chalcedon najlepiej roztacza swoją energię w obrębie szyi. Ma pozytywny wpływ na tarczycę i gruczoły limfatyczne, a także na gospodarkę hormonalną człowieka. Zapewnia zrównoważony poziom hormonów i może być stosowany przy silnych wahaniach nastroju. Za pomocą chalcedonu można też poprawić siłę i jakość głosu – co z powodzeniem stosował podobno wspomniany grecki retor.
Chalcedon ma największe znaczenie przede wszystkim rzemiośle artystycznym i w branży jubilerskiej. Wykonuje się z niego rzeźby, ozdoby, guziki, wazy, medaliony i inne przedmioty użytkowe i dekoracyjne.
Kolor chalcedonu, a zwłaszcza jego faliste i prążkowane wzory najlepiej prezentuje szlif gładki, kaboszonowy. Biżuterię typu zawieszki, kolczyki, pierścionki, czy bransolety należy chronić przed słońcem. Promieniowanie UV powoduje blaknięcie koloru minerału albo jego szarzenie.
Działanie chalcedonu na ciało
Poprzez swój wpływ na tarczycę chalcedon może wywoływać u osób ospałych i apatycznych potrzebę ruchu i radości życia. Ludzie intensywnie wykorzystujący swój głos w codziennej pracy, zaopatrują się często w naszyjnik z chalcedonu. Kamień pozytywnie wpływa na struny głosowe i pomaga nawet przy trudnościach z przełykaniem. Każdy, kto zawodowo korzysta z głośnego mówienia, może użyć tego kamienia leczniczego. Chalcedon noszą więc śpiewacy nauczyciele oraz aktorzy. Energetyczne właściwości chalcedonu mogą służyć podczas terapii mowy. Chalcedon jest też dobrym towarzyszem osób, które uczą się śpiewu, pomoże im rozwinąć potencjał własnego głosu.
Działanie chalcedonu na sferę duchową człowieka
Chalcedon przyczynia się nie tylko do zrównoważonej gospodarki hormonalnej organizmu, ale również do stabilnego nastroju duchowego. Leczniczy kamień wyrównuje wahania miedzy duszą, osobistą aurą i polem energetycznym człowieka. Jest przydatny w sytuacjach kryzysowych. Dzięki pomocy energii tego szczególnego minerału wiele osób odnajduje na nową swoją wewnętrzną równowagę. Chalcedon zwiększa pewność siebie, naszyjnik z tym kamieniem pomaga przezwyciężyć jąkanie i inne zaburzenia mowy. Nawet osoby nieśmiałe są wtedy w stanie przemawiać przed tłumem, mówić głośno i wyraźnie. Kamień otwiera ludzi na lepszą komunikację i pomaga wzajemnemu zrozumieniu.
Hildegarda z Bingen i chalcedon
Słynna frankońska uzdrowicielka i mistyczka żyjąca w XII wieku tak pisała o chalcedonie:
„Chalcedon rośnie wieczorem, krótko przed zachodem słońca. Stąd posiada wyjątkowe siły, ponieważ chłonie swoje ciepło z powietrza a mniej ze słońca. Chalcedon powinno się w miarę możliwości nosić tak, aby leżał on bezpośrednio na ciele i na żyłach. Ponieważ tak może on najlepiej przekazywać swoje siły do krwi i zapobiegać chorobom krwi. Chalcedon chroni też przed wybuchami złości i zapobiega im. Aby zyskać dar swobodnej wymowy należy chuchać na chalcedon, aż pokryje się rosą, którą następnie trzeba zebrać językiem.”
Chalcedon i znaki zodiaku
Chalcedon jest ważnym kamieniem głównych dla osób spod znaku Strzelca. Uzdrawiający kamień daje wewnętrzny spokój. Chalcedon jest również ważnym kamieniem wtórnych dla takich znaków jak Wodnik, Bliźnięta i Skorpion. Wodnikowi przywraca równowagę, uspokaja umysł i pomaga w stanach napięcia. Bliźnięta zyskują większą równowagę i wyższy poziom duchowości. Skorpionowi pomaga chalcedon w trudnych momentach życia.
